بیماری موزاییک خیار عوامل بیماری و روش کنترل یکی از مهمترین بیماریهای
گیاهان جالیزی خیار،طالبی،هندوانه و کدو در ایران بیماری موزاییک کدوئیان
است.این ویروس از سال های دور در ایران وجود داشته و خسارتهای زیادی
به کشاورزان وارد کرده است.این ویروس از طریق بذر، حشرات ناقل( حدود ۶۳
گونه از این شته ها قادرند ویروس موزاییک خیار را از طریق نیش زاد یا ناپایا از
گیاهان آلوده گرفته و به گیاهان سالم منتقل نمایند) و تجهیزات کشاورزی انتقال
داده می شود.شته سبز هلو (Myzus persicae ) و شته جالیز (Aphis gosypii )
از ناقلین مهم ویروس موزاییک خیار هستند.این بیماری در فصل زمستان روی
میزبان های واسطه و یا ریشه های علفهای هرز دایمی مانند: عروسک پشت
پرده ، تلخه سفید ، داتوره ، گزنه ، نعناع آبی ، یونجه باغی و غیره به سر می برد.
می ماند.اوایل بهار که علفهای هرز در اطراف مزارع جالیز میرویند،ویروس به
برگ های آن ها رفته و به وسیله حشرات مکنده مثل شته ها از علف ها به
بوته های جالیز منتقل می شوند.همچنین ویروس از طریق وسایل و لباس
کارگران به صورت مکانیکی از بوته های آلوده به بوته های سالم انتقال می یابند.
علاوه بر این سوسک خیار (.pps acitorbaiD) نیز می تواند این ویروس را منتقل کند
_بیماری موزاییک خیار باعث تلخ شدن میوه می شود.
_شکل اکثر محصولات نامنظم و زگیل دار میشود.
_لکه های زرد و سبز رنگ به شکل موزاییک روی برگ ها ایجاد می شود.
_در اثر این بیماری رشد گیاه کم می شود و محصول کمتری می دهد.
_بیماری اول روی برگهای جوان پیدا می شود و آنها را چروکیده و لبههای برگ را برگشته می کند.
از برگه کپک خاکستری دیدن نمایید.
_استفاده از رقم بذرهای مقاوم و فاقد ویروس.
_از بین بردن علف های هرز و بوته های مشکوک به آلودگی.
_استفاده از حشره کش ها برای کنترل حشرات ناقل.
_ضدعفونی کردن وسایل گلخانه بخصوص قیچی ابزار برداشت میوه و چاقوی پیوند.
_ضدعفونی بذر با قارچ کش بنومیل و تیوفانات.
_ضد عفونی گلخانه.